حتی سادهترین سایتهای وردپرسی نیز در برابر تهدیداتی مانند خطاهای انسانی، آسیبپذیریهای امنیتی، باگ افزونهها یا اختلال در زیرساختهای میزبانی، مصون نیستند. کافیست تنها یک بهروزرسانی ناقص، نصب افزونهای ناسازگار یا خرابی در سرور رخ دهد تا کل اطلاعات سایت در معرض خطر قرار گیرد. در چنین شرایط بحرانی، تنها راه نجات، داشتن یک نسخه پشتیبان سالم و قابل اعتماد است.
بکاپگیری حرفهای فقط به معنای فشردن یک دکمه نیست؛ بلکه نیازمند برنامهریزی دقیق، زمانبندی مشخص و لایههایی از امنیت است. این فرایند میتواند شامل رمزنگاری فایلها، ذخیرهسازی بکاپها در فضای ابری یا سرور ثانویه، و اجرای اسکریپتهای Bash روی VPS برای خودکارسازی عملیات باشد. همچنین درک تفاوت میان بکاپ دیتابیس، فایلهای وردپرس و نسخه کامل سایت، برای طراحی یک استراتژی پشتیبانگیری کارآمد ضروری است.
از سوی دیگر، انتخاب یک سرویس میزبانی مطمئن نقش تعیینکنندهای در جلوگیری از بحرانهای فنی دارد. هنگام خرید هاست اشتراکی یا سرور برای سایتتان، حتماً دقت کنید که سرویس خود را از یک ارائهدهنده معتبر تهیه کنید، ارائهدهندهای که از بکاپگیری خودکار، ذخیره نسخههای متوالی، و زیرساخت امن پشتیبانی میکند. در چنین شرایطی، حتی اگر مشکلی ناگهانی رخ دهد، امکان بازیابی سریع سایت بدون نیاز به مداخله مستقیم فراهم است. این یک لایه محافظتی حیاتی برای حفظ دادهها و تداوم کسبوکار آنلاین شماست
در این مقاله، تمام نکات فنی و راهکارهای عملی برای پیادهسازی یک سیستم بکاپگیری امن، منظم و قابل بازیابی برای سایتهای وردپرسی را مرحلهبهمرحله بررسی میکنیم.
چرا تهیه نسخه پشتیبان از وردپرس اهمیت دارد؟
همانطور که میدانید وردپرس یک سیستم مدیریت محتوای متنباز است که بهواسطه ساختار افزونهمحور و پوستهپذیر خود، دائماً در حال تغییر و گسترش است. همین ویژگی اگرچه انعطافپذیری فوقالعادهای فراهم میکند، اما آن را مستعد بروز خطا، ناسازگاری، یا رخنههای امنیتی میسازد. تغییرات جزئی در قالب، نصب یک افزونه جدید، یا ویرایش یک فایل PHP ممکن است عملکرد کل سایت را مختل کند.
علاوه بر خطاهای برنامهنویسی، عواملی چون حملات سایبری، حذف اشتباهی فایلها، خرابی سختافزار سرور یا حتی تنظیمات اشتباه دامنه نیز میتوانند باعث نابودی اطلاعات حیاتی شوند. داشتن نسخه پشتیبان کامل از وبسایت به شما امکان میدهد تا در صورت وقوع مشکل، در کوتاهترین زمان ممکن، سایت را به وضعیت قبل بازگردانید.
امروزه حرفهایترین رویکرد، استفاده از ساختار چندلایه برای بکاپگیری است. این ساختار شامل ذخیرهسازی محلی، پشتیبانگیری ابری (مانند گوگل درایو یا Amazon S3) و نگهداری نسخههای تاریخدار میشود. اجرای این روال در کسبوکارهایی که بر بستر وردپرس فعال هستند، نهتنها موجب آرامش خاطر تیم فنی میشود بلکه در صورت بروز بحران، از زیانهای جدی مالی و اعتباری جلوگیری میکند.
تفاوت میان بکاپ کامل، بکاپ دیتابیس و بکاپ فایلها چیست؟
در فرآیند پشتیبانگیری، سه نوع اصلی بکاپ وجود دارد که درک دقیق آنها، اساس طراحی یک استراتژی اصولی است.
۱. بکاپ کامل یا Full Backup شامل تمام اجزای سایت میشود: پایگاه داده (MySQL)، فایلهای وردپرس، تصاویر، افزونهها، قالبها و تنظیمات سرور. این نوع بکاپ سنگینترین و کاملترین نسخه محسوب میشود که در هنگام بازیابی، سایت را بهطور کامل به حالت سابق باز میگرداند.
۲. بکاپ از دیتابیس تنها شامل اطلاعات متنی و ساختار داخلی سایت است؛ مانند پستها، صفحات، اطلاعات کاربران، تنظیمات قالب و افزونهها. دیتابیس قلب سایت وردپرسی محسوب میشود اما بدون همراهی فایلها، ظاهر سایت و عملکرد آن ناقص خواهد بود.
۳. بکاپ از فایلها نیز فقط پوشههای فیزیکی سایت شامل wp-content، قالبها، افزونهها و تصاویر را شامل میشود. این روش برای حفاظت از کدها و ظاهر سایت مؤثر است ولی بدون دیتابیس، امکان بازیابی محتوای متنی و ساختار داخلی وجود ندارد.
در اغلب پروژهها، ترکیب این سه نوع بهصورت زمانبندیشده توصیه میشود. بهعنوان مثال، بکاپ روزانه از دیتابیس برای حفظ اطلاعات محتوایی جدید و بکاپ هفتگی از کل فایلها برای حفاظت از ساختار کلی، بهترین ترکیب امنیتی خواهد بود.
علت گرفتن بک آپ وردپرس چیست؟
در حالت ایدهآل، با وضعیت فعلی فناوری طراحی سایت، هر کاری که در سایت وردپرس خود راهاندازی و انجام میدهید، بدون پیام خطایی، بدون خرابی سایت، بدون تاخیر در به روز رسانی و مواردی از این دست کار میکند.
اما افسوس! گاهی اوقات اتفاقات بدی میافتد. بهروزرسانی هسته وردپرس، قالبها یا افزونهها ممکن است با یکدیگر سازگار نباشند و سایت شما را دچار مشکل کنند… اینجاست که اهمیت داشتن نسخه پشتیبان مشخص میشود. اکثر شرکتهای هاستینگ معتبر مانند وبرمز، بکاپگیری منظم را به عنوان بخشی از خدمات هاست وردپرس ارائه میدهند، اما داشتن بکاپ شخصی و دانستن نحوه بازگردانی سایت وردپرسی، آرامش خاطر شما را دوچندان میکند. خدمات پشتیبانی وردپرس نیز میتواند در مدیریت بکاپها به شما کمک کند.
و وقتی تصمیم میگیرید روی دکمه «اکنون بهروزرسانی» کلیک کنید، ممکن است که این بهروزرسانیها همه با یکدیگر سازگار نباشند. سپس 20 دقیقه صبر میکنید تا سایت شما متن “حالت نگهداری” را دریافت کند، اما چنین شانسی ندارید. سایت شما خراب شد و شما هیچ ایده ای برای رفع آن ندارید.
این فقط یکی از نمونههایی از این است که چگونه میتوانید در یک دقیقه یک سایت کاملاً کارآمد داشته باشید، سپس در دقیقه دیگر، همه چیز از بین رفته باشد.
و اینجاست که اهمیت داشتن پشتیبانگیری مشخص میشود. اکثر شرکتهای هاستینگ این موارد داخلی را دارند، اما هنوز تعدادی هستند که این کار را ندارند. مگر اینکه به طور خاص آنها را با تنظیمات میزبانی خود، در cPanel روشن کنید، یا یک “هاست بکاپ” از آنها خریداری کنید.
داشتن نسخه پشتیبان بسیار مهم است زیرا میتواند هر بار که سایت خود را به روز میکنید، از سردرد و نگرانی در این باره خلاص شوید.
تنها مهم نیست که از خرابی سایت خود در امان بمانید، بلکه باید بتوانبد در صورت خراب شدن، آن را دوباره بازگردانید. از آنجایی که ما فاصله زیادی با همگام سازی کامل و یکپارچه همه این تم ها، افزونه ها، هاست ها، سرور و هسته وردپرس با یکدیگر داریم، داشتن نسخه پشتیبان قدم بزرگی است.
از منظر تجاری، داشتن بکاپ بسیار منطقی است، به خصوص اگر اگر یک سایت تجارت الکترونیک دارید که منبع اصلی درآمد شما باشد.
بهترین زمان بکاپ گیری وب سایت وردپرسی
پاسخ کوتاه این است که همیشه باید یک نسخه پشتیبان اخیر از وب سایت خود داشته باشید. تصور کنید هر لحظه ممکن است با یک خطا یا قطعی سایت مواجه میشوید بدون اینکه هیچ ایده ای برای عیب یابی آن داشته باشید.
باید بدانید که نرمافزار وردپرس، میزبانی وردپرس، خود برنامه وردپرس، افزونهها و تمها همگی با هم کار میکنند تا یک سیستم قوی که وبسایت وردپرس شما است را تشکیل دهند.
همچنین شما مطالب مبتنی بر متن و تصویر خود را در وب سایت وردپرس خود قرار دهید. وب سایت شما نیاز به مراقبت دارد. بنابراین، اگر میخواهید آن را در بهترین حالت خود کار کند، باید به طور مرتب تعمیر و نگهداری آن را انجام دهید. مرتب نسخه پشتیبان تهیه نمایید. هدف از تعمیر و نگهداری سایت وردپرس اطمینان از امنیت وب سایت شما، بدون خطا و عملکرد با سرعت مطلوب برای بازدیدکنندگان است.
این سایت به طور منظم با انجام پشتیبان گیری معمول، بهینه سازی رتبه بندی موتورهای جستجو، اسکن آن برای بدافزار و موارد دیگر نگهداری میشود. تهیه نسخه پشتیبان از وب سایت وردپرس بسیار مهم است زیرا از سایت شما در برابر خرابی پایگاه داده محافظت میکند و به روز رسانی های اشتباه را پاک میکند.
3 روش برای گرفتن بکاپ وردپرس
پشتیبان گیری مکرر وب سایت برای غلبه بر هر بحران یا وضعیت بد بسیار مفید است. دو راه برای انجام این کار وجود دارد: بکاپ دستی و گرفتن بک آپ با استفاده از افزونه. کدامیک بهتر است؟ این مقایسه کوتاه را بخوانید تا بفهمید کدام یک برای شما بهتر است.
اگر پشتیبانگیری دستی وردپرس را انتخاب میکنید، باید هر روز شخصاً از وبسایت خود نسخه پشتیبان تهیه کنید تا یک نسخه از آن را ذخیره کنید. گرفتن نسخه پشتیبان به صورت دستی یک نسخه پشتیبان گسترده از آخرین نسخه سایت شما فراهم میکند.
با این حال، بکاپ گیری دستی زمان زیادی میبرد و مستعد خطا است. بنابراین، انجام این موارد به صورت روزانه یا هفتگی امکان پذیر نیست. از طرفی پلاگین های پشتیبان در نسخه های رایگان و پولی موجود هستند.
افزونههای پولی برای پشتیبانگیری وردپرس یک گزینه عالی هستند، زیرا این افزونهها از نظر زمان کارآمد و سادهتر هستند. یک افزونه رایگان ممکن است از کل اطلاعات شما نسخه پشتیبان تهیه نکند و از آن محافظت نکند. در مقابل، یک افزونه پولی ذخیره سازی و حفاظت کامل از دادهها را فراهم میکند.
1- بک آپ گرفتن از سایت وردپرسی به صورت دستی
بکاپ دستی به معنای تهیه نسخه پشتیبان از سایت، بدون استفاده از افزونهها یا ابزارهای خودکار است. این روش اغلب شامل ورود به کنترلپنل هاست (مانند cPanel یا DirectAdmin)، فشردهسازی فایلها با استفاده از File Manager یا FTP، و استخراج دیتابیس از طریق phpMyAdmin میشود. در سرورهای اختصاصی یا VPS نیز این عملیات از طریق دستوراتی مانند tar و mysqldump صورت میگیرد.
کاربرد اصلی بکاپ دستی زمانی است که میخواهید پیش از اعمال تغییرات جدی در سایت، نسخهای ایمن تهیه کنید. برای نمونه، قبل از بهروزرسانی وردپرس، نصب یک افزونه جدید، ویرایش دستی قالب یا انتقال به سرور جدید. همچنین در مواردی که افزونه بکاپگیری بهدرستی کار نمیکند، روش دستی یک گزینه ضروری و قابل اعتماد است.
با وجود اهمیت بالای بکاپ دستی در شرایط خاص، اتکای صرف به آن منطقی نیست. این روش زمانبر بوده و نیاز به دقت و دانش فنی دارد. به همین دلیل، در یک برنامهریزی حرفهای، بکاپ دستی بهعنوان یک ابزار کمکی قبل از فعالیتهای حساس استفاده میشود و مکمل فرآیند خودکار پشتیبانگیری خواهد بود.
قبل از شروع به تهیه نسخه پشتیبان از وردپرس به صورت دستی، باید به چند نکته توجه کنید:
نوساناتی در سایت شما وجود خواهد داشت زیرا پشتیبان گیری دستی منابع زیادی از سرور را اشغال میکند. این بر سرعت و عملکرد تأثیر میگذارد.
توصیه میکنیم به فضای ذخیره سازی خارج از سایت مانند Google Drive یا Dropbox متصل شوید. فرض کنید پشتیبان خود را در سرور خود ذخیره میکنید، اگر سرور شما تحت تأثیر قرار گیرد، بک آپ شما هیچ فایده ای نخواهد داشت. در حالی که پشتیبانگیری خارج از سایت ممکن است گران باشد، این امنترین راه است.
اکنون که این مشکل وجود ندارد، بیایید با فایل های سایت شما شروع کنیم. راه های زیادی برای گرفتن نسخه پشتیبان از سایت وردپرسی خود به صورت دستی وجود دارد:
• با استفاده از سی پنل: میتوانید از ابزار Backup یا File Manager در کنترل پنل cPanel برای تهیه فایل فشرده از پوشه public_html و خروجی گرفتن از دیتابیس از طریق phpMyAdmin استفاده کنید.
با استفاده از FTP: با یک کلاینت FTP مانند FileZilla به هاست متصل شده و تمام فایلهای وردپرس را دانلود کنید. سپس از دیتابیس با phpMyAdmin خروجی بگیرید. برای آشنایی بیشتر FTP چیست؟ را ببینید.
با استفاده از SSH: اگر به SSH دسترسی دارید (معمولاً در VPS یا سرور اختصاصی)، میتوانید با دستورات خط فرمان مانند tar و mysqldump بکاپ تهیه کنید.
جهت اتصال از طریق ftp میبایست به دنبال IP سرور یا نام میزبان، نام کاربری و رمز عبور هستید. گاهی اوقات ممکن است به شماره پورت نیز نیاز داشته باشید. به طور کلی، آنها را در داشبورد میزبان وب برای سایت خود خواهید یافت. جهت اطلاعات بیشتر میتوانید با هاستینگ خود تماس حاصل نمایید.
نصب یک سرویس گیرنده FTP: گزینه های زیادی مانند FileZilla و Cyberduck وجود دارد.
اتصال به سرور: روی Open Connection کلیک کنید. پروتکل صحیح را از منوی کشویی انتخاب کنید. سپس، نام کاربری و پسورد و آدرس هاست را وارد کنید. روی Connect کلیک کنید.
فایل های پشتیبان: میتوانید فایل های خود را در دایرکتوری ریشه در پوشه public_html است مشاهده کنید. فایل هایی را که میخواهید پشتیبان بگیرید را ذخیره کنید. هر چه سایت بزرگتر باشد، گرفتن بکاپ بیشتر طول میکشد.
اکنون که از فایل های خود نسخه پشتیبان تهیه کرده اید، بیایید به صورت دستی از پایگاه داده پشتیبان تهیه کنیم. دو راه برای انجام این کار وجود دارد:
- با استفاده از phpMyAdmin
- با استفاده از SSH
همانند استفاده از SSH برای تهیه نسخه پشتیبان از فایل های سایت خود، میتوانید از SSH برای بگاپ پایگاه داده در پوشه SQL نیز استفاده کنید. برای انجام این کار باید WP-CLI را نصب کنید.
به فایل wp-config.php بروید: این فایل به احتمال زیاد در دایرکتوری ریشه سایت شما قرار دارد. دستور زیر را اجرا کنید و نام فایل را با یک نام مناسب برای دانلود پایگاه داده خود جایگزین کنید:
wp db export filename.sql
فایل را در کامپیوتر محلی خود دانلود کنید: از سرور خارج شده و فایل پایگاه داده را با استفاده از دستور زیر دانلود کنید: با این کار فایل شما در ماشین محلی شما ذخیره میشود.
scp username@serveraddress:rootfolder/filename.sql localfolder
2- استفاده از سیستم بک آپ گرفتن از هاست
اگر از یک میزبان وب معتبر مانند وبرمز استفاده میکنید، احتمالاً سرویس شما شامل بکاپگیری خودکار روزانه یا هفتگی است. برای دسترسی به این بکاپها و نحوه بازگردانی آنها، میتوانید وارد کنترل پنل هاست خود (cPanel یا DirectAdmin) شوید یا با پشتیبانی تماس بگیرید. این بکاپها راهی آسان و مطمئن برای بازگردانی سایت در مواقع اضطراری هستند.
اولین کاری که باید انجام دهید این است که وارد داشبورد دایرکت ادمین یا سی پنل خود شوید. برای مشاهده نمای کلی از پشتیبانگیریهای موجود، سایت خود را انتخاب کنید و به برگه پشتیبانگیری بروید.
بک آپ گیری از وردپرس از طریق سی پنل یکی از روش های آسان است. برای این کار، تنها چیزی که نیاز دارید، اعتبارنامه ورود به هاست است.
ابتدا وارد حساب هاست سی پنل خود شوید و وارد cPanel شوید. سپس به File Manager بروید، که شما را به فهرست اصلی هدایت میکند. در مرحله بعد، دایرکتوری وردپرس خود را پیدا کنید و این پوشه ای است که میخواهید از آن نسخه پشتیبان تهیه کنید.
به طور مستقیم، نمیتوانید دایرکتوری وردپرس را در مدیر فایل دانلود کنید. شما باید آن را فشرده کنید و آنقدرها هم پیچیده نیست. فقط روی دایرکتوری وردپرس کلیک کنید و از نوار منو فشرده سازی را انتخاب کنید. پس از آن، باید نوع فشرده سازی را انتخاب کنید، مانند zip، Tar، و غیره. از آن نوع، zip را انتخاب کنید.
سپس روی فایلهایی که میخواهید فشرده شوند کلیک کنید و منتظر بمانید تا فرآیند تکمیل شود. پس از تکمیل فرآیند، فایل فشرده شما به طور خودکار در سرور ذخیره میشود. حال فایل فشرده را انتخاب کرده و از منو بر روی دانلود کلیک کنید. در نهایت، یک مکان را انتخاب کنید و نسخه پشتیبان خود را ذخیره کنید.
اکنون که دایرکتوریها پشتیبان گرفته شده اند، اجازه دهید از پایگاه داده نسخه پشتیبان تهیه کنیم. در سی پنل به phpMyAdmin wizard بروید و در آنجا پایگاه داده خود را انتخاب کنید.
اگر نمیدانید نام پایگاه داده خود چیست، فقط به wp-config.php نصب وردپرس خود بروید و در آنجا نام پایگاه داده را پیدا خواهید کرد. زمانی که داخل دیتابیس خود قرار گرفتید کافیست روی Export کلیک کنید و صفحه ای باز میشود.
در صفحه دانلود فقط مطمئن شوید که به عنوان SQL دانلود میکنید و روی go کلیک کنید و یک فایل SQL ایجاد میشود که میتواند برای بازیابی پایگاه داده شما با استفاده از عملکرد import phpMyAdmin استفاده شود.
3- گرفتن بکاپ وردپرس با استفاده از افزونه ها
استفاده از افزونههای بکاپ وردپرس یکی از سادهترین و محبوبترین روشهاست. این افزونهها (مانند UpdraftPlus، Duplicator، BackupBuddy و…) به شما امکان میدهند به راحتی بکاپهای زمانبندی شده تهیه کرده و آنها را در فضاهای ابری (مانند Google Drive یا Dropbox) ذخیره کنید و در صورت نیاز به سادگی ریستور نمایید. در صورت نیاز به راهنمایی برای انتخاب یا کار با این افزونهها، میتوانید از خدمات پشتیبانی وردپرس استفاده کنید.
بهترین افزونه های بک آپ وردپرس در سال 2025
1- افزونه BackupBuddy
BackupBuddy یکی از قدیمیترین افزونههای پشتیبانگیری است. از سال 2010 با ما بوده و هنوز هم قوی است. این افزونه شامل ویژگی های غنی است که میتواند از وب سایت وردپرس شما، از جمله تمام فایلها و دارایی ها، نسخه پشتیبان تهیه کند.
این افزونه پشتیبانگیری خودکار برنامهریزیشده را ارائه میکند و میتواند آنها را در مکانی که انتخاب میکنید ذخیره کند. مهمتر از همه، BackupBuddy یک راه ساده برای بازیابی سریع وب سایت در صورت نیاز ارائه میدهد. همه ویژگیها از یک داشبورد ساده کنترل میشود.
مزایای BackupBuddy
- بک آپ گیری کامل از وب سایت شامل فایلها و رسانه ها
- تهیه نسخه پشتیبان برنامه ریزی شده برای امنیت دستی
- بازیابی ساده از پشتیبان گیری
- پشتیبانی از ذخیره سازی از راه دور
- ویژگی های اعلان ایمیل
معایب BackupBuddy
- دارای نسخه رایگان نیست
- نسخه حق بیمه آن گران است
2- افزونه WPvivid Backup Pro
افزونه WPvivid به شما این امکان را میدهد که به سرعت و به راحتی نسخه پشتیبان، بازیابی و مهاجرت را اجرا کنید. میتوانید فرآیند بک آپ گرفتن را خودکار کنید، با یک کلیک بازیابی کنید و از ابر برای ذخیره سازی استفاده کنید.
این افزونه یک پلاگین عالی است، شامل یک نسخه آزمایشی رایگان برای کاربران جدید و نسخه پریمیوم، WPvivid Backup Pro، با گزینه های سفارشی سازی بسیار بیشتر میباشد. این افزونه شامل ویژگی هایی است که به شما این امکان را میدهد که سایت های مرحله بندی ایجاد کنید، پشتیبان گیری افزایشی انجام دهید و فقط بخش ها/ویژگی های خاصی را بر اساس نقش های کاربر نمایش دهید.
مزایای WPVivid
- گرفتن بک آپ خودکار برنامه ریزی شده را ارائه میدهد
- از مهاجرت وب سایت پشتیبانی میکند
- به ایجاد یک محیط ساده برای سایت شما کمک میکند
- تهیه نسخه پشتیبان افزایشی ارائه میدهد
- به بکاپ گیری از شبکه های چند سایتی کمک میکند
معایب WPVivid
- از پشتیبان گیری بلادرنگ پشتیبانی نمیکند
3- افزونه JetPack
Jetpack احتمالاً شناخته شده ترین افزونه در این لیست است و یکی از پرطرفدارترین پلاگین های وردپرس به شمار می رود. یکی از بنیانگذاران وردپرس این افزونه پشتیبان را با تیم خود در Automattic توسعه داده است.
این افزونه مزایای زیادی ارائه میدهد، اما چیزی که آن را برجسته میکند، ویژگی های بک آپ گیری آن است. پشتیبانگیری خودکار در زمان واقعی دریافت میکنید، و همچنین اگر به سایر خدمات آن نیاز دارید، این افزونه عالی است.
مزایای JetPack
- امکان گرفتن بکاپ به صورت خودکار
- بازیابی سریع را فراهم میکند
- تهیه نسخه پشتیبان بلادرنگ
- پشتیبانی پاسخگو از مشتری را ارائه میدهد
- دارای هزاران ویژگی دیگر وردپرس است
معایب JetPack
- بیشتر ویژگیها فقط با طرح پولی ارائه میشوند
4- افزونه BlogVault
BlogVault ادعا میکند که 100٪ درصد موفقیت با بازیابی وب سایت است و میگوید که این سریع ترین افزونه برای تهیه بکاپ است. نسخه رایگان به شما پشتیبان گیری افزایشی، فضای ذخیره سازی ابری و حتی یک محیط مرحله بندی با یک کلیک را میدهد.
این افزونه ارزش بررسی را دارد زیرا نزدیک به نیم میلیون سایت با این افزونه پشتیبانگیری شدهاند. آنها همچنین پشتیبانی سفارشی را در صورت بروز هرگونه مشکل یا سؤال ارائه میدهند.
مزایای BlogVault
- این افزونه به بکاپ گیری و بازیابی آسان وب سایتها کمک میکند
- از شبکه های چند سایتی پشتیبانی میکند
- از مرحله بندی و مهاجرت وب سایت پشتیبانی میکند
- این افزونه وب سایت را کنترل میکند و در صورت بروز هرگونه مشکل هشدار میدهد
- از بک آپ ابری پشتیبانی میکند
معایب BlogVault
- پشتیبان گیری جزئی نمیگیرد
- این افزونه فقط شامل ابری است و از بک اپ گیری محلی پشتیبانی نمیکند
5- افزونه UpdraftPlus
UpdraftPlus یکی از محبوب ترین و کارآمدترین افزونه ها برای تهیه نسخه بکاپ است. حتی نسخه رایگان نیز کار بسیار خوبی را انجام میدهد. ویژگی های زیادی مانند گرفتن بک آپ به صورت خودکار برنامه ریزی شده، ذخیره سازی ابری و پشتیبان گیری کامل را ارائه میدهد.
نسخه پریمیوم بسیاری از ویژگیهای دیگر مانند پشتیبانگیری افزایشی، پشتیبانی مشتری، چندین مقصد ذخیرهسازی ابری، مهاجرت وبسایت و بسیاری موارد دیگر را باز میکند.
مزایای UpdraftPlus
- این افزونه به شما این امکان را میدهد که یک نسخه پشتیبان کامل از سایت خود تهیه کنید
- شما میتوانید آن نسخه پشتیبان را روی ابر یا رایانه خود ذخیره کنید
- این افزونه میتواند برنامه ریزی شده و فوری بک آپ را انجام دهد
- میتوانید انتخاب کنید از کدام فایلها نسخه پشتیبان تهیه شود
- به سرعت نسخه های پشتیبان را از پنل مدیریت بازیابی کنید
معایب UpdraftPlus
- بک آپ بلادرنگ ارائه نمیدهد
- برای چندین مجوز دامنه گران میشود
آموزش نوشتن اسکریپت Bash برای بکاپ در لینوکس
برای کاربرانی که از VPS لینوکسی یا سرور مدیریتشده استفاده میکنند، بکاپگیری با Bash یکی از امنترین و سریعترین روشهاست. این روش، با یک اسکریپت ساده، امکان بکاپگیری منظم، فشردهسازی فایلها، و حتی ارسال بکاپ به فضای ابری را فراهم میکند.
گام اول: پیشنیازها
قبل از شروع اسکریپتنویسی، باید موارد زیر را داشته باشید:
دسترسی SSH و sudo روی سرور
محل نصب وردپرس مشخص باشد (مثلاً /var/www/html)
اطلاعات دیتابیس را بدانید (نام دیتابیس، نام کاربری، رمز عبور)
گام دوم: ساخت ساختار اسکریپت
فایل bash را در مسیر دلخواه (مثلاً /root/scripts/backup_wp.sh) ایجاد کنید:
nano /root/scripts/backup_wp.sh
و حالا اسکریپت زیر را داخل آن بنویسید:
#!/bin/bash
# متغیرها
DATE=$(date +”%Y-%m-%d_%H-%M”)
BACKUP_DIR=”/backup/wordpress”
WEB_DIR=”/var/www/html”
DB_NAME=”your_db_name”
DB_USER=”your_db_user”
DB_PASS=”your_db_password”
# ایجاد پوشه بکاپ (در صورت نبود)
mkdir -p $BACKUP_DIR
# بکاپ دیتابیس
mysqldump -u $DB_USER -p$DB_PASS $DB_NAME > $BACKUP_DIR/db_$DATE.sql
# بکاپ فایلها
tar -czf $BACKUP_DIR/files_$DATE.tar.gz $WEB_DIR
# حذف بکاپهای قدیمیتر از 7 روز
find $BACKUP_DIR -type f -mtime +7 -delete
حتماً DB_NAME، DB_USER و DB_PASS رو با اطلاعات واقعی دیتابیس سایتت جایگزین کن.
گام سوم: تنظیم دسترسی و زمانبندی
فایل اسکریپت رو قابل اجرا کن:
chmod +x /root/scripts/backup_wp.sh
و برای اجرای روزانه در ساعت ۲ بامداد، این خط رو به crontab اضافه کن:
crontab -e
0 2 * * * /root/scripts/backup_wp.sh
زمانبندی خودکار بکاپ با Cronjob در لینوکس
وقتی با استفاده از Bash از سایت وردپرسی خود بکاپ میگیرید، مرحله بعدی، اتوماتسازی این فرایند با ابزار Cron است. Cron یک سرویس داخلی در لینوکس است که به شما اجازه میدهد تا دستورات یا اسکریپتهایی را در زمانهای مشخص بهصورت خودکار اجرا کنید. این یعنی بدون نیاز به ورود دستی، سیستم طبق برنامهریزی شما بکاپگیری انجام میدهد و همیشه یک نسخه جدید و سالم از سایت در اختیار دارید.
ساختار Cronjob
یک Cronjob از پنج قسمت زمانی تشکیل شده و سپس مسیر فرمان یا اسکریپت را مشخص میکند:
* * * * * command_to_execute
│ │ │ │ │
│ │ │ │ └──── روز هفته (۰ تا ۶ یا Sunday تا Saturday)
│ │ │ └────── ماه (۱ تا ۱۲)
│ │ └──────── روز ماه (۱ تا ۳۱)
│ └────────── ساعت (۰ تا ۲۳)
└──────────── دقیقه (۰ تا ۵۹)
مثال برای بکاپ روزانه در ساعت ۲ صبح:
فرض کنیم اسکریپت بکاپ شما در مسیر /root/scripts/backup_wp.sh قرار دارد، دستور زمانبندی بهصورت زیر خواهد بود:
0 2 * * * /root/scripts/backup_wp.sh >> /var/log/wp_backup.log 2>&1
این خط یعنی:
هر روز ساعت ۲:۰۰ بامداد → اسکریپت اجرا شود
و خروجیها (شامل ارورها) در فایل لاگ ذخیره شود.
افزودن به crontab
برای تنظیم کرانجاب، دستور زیر را در ترمینال وارد کنید:
crontab -e
سپس خط بالا را در انتهای فایل قرار دهید و ذخیره کنید. حالا بکاپگیری شما بدون نیاز به دخالت انسانی، در زمان مشخص انجام خواهد شد.
زمانبندی خودکار بکاپ با Cronjob در سرور لینوکسی
پس از نگارش اسکریپت Bash برای انجام فرآیند بکاپگیری، مرحله بعدی، برنامهریزی و اجرای خودکار آن است. این کار در سیستمعاملهای لینوکس با استفاده از سرویس Cron انجام میشود. Cron یک زمانبند داخلی است که اجازه میدهد فرمانها یا اسکریپتها در زمانهای مشخص اجرا شوند؛ بهعنوان مثال، اجرای روزانه یک بکاپ در ساعت ۲ بامداد.
برای تنظیم این زمانبندی، ابتدا با وارد کردن دستور crontab -e در محیط SSH، وارد ویرایشگر زمانبندی میشوید. سپس خط زمانبندی دلخواه را اضافه میکنید. برای نمونه:
0 2 * * * /home/user/scripts/backup_wp.sh >> /var/log/wp_backup.log 2>&1
این دستور مشخص میکند که فایل backup_wp.sh هر روز رأس ساعت ۲ صبح اجرا شود و گزارش عملکرد آن در فایل wp_backup.log ذخیره گردد. پیشنهاد میشود بخشی از اسکریپت به پاکسازی نسخههای قدیمی اختصاص یابد تا مانع از اشغال بیشازحد فضای سرور شود. همچنین، میتوان تنظیماتی برای ارسال ایمیل هشدار یا لاگ عملیات در صورت بروز خطا نیز در نظر گرفت تا مدیر سایت همواره در جریان وضعیت بکاپها باشد.
فشردهسازی فایلهای وردپرس و پایگاه داده برای بهینهسازی فضای بکاپ
یکی از مهمترین مراحل در فرآیند بکاپگیری، فشردهسازی فایلهاست. این کار با هدف کاهش حجم فایلهای پشتیبان، تسریع در انتقال به فضای ابری و بهینهسازی مصرف فضای ذخیرهسازی انجام میشود. رایجترین ابزارها برای این کار، tar و gzip هستند که در اکثر توزیعهای لینوکس بهصورت پیشفرض وجود دارند.
برای فشردهسازی فایلهای وردپرس، کافیست از دستور زیر استفاده شود:
tar -czf wp_files_$(date +%F).tar.gz /var/www/html
این فرمان، تمامی محتوای دایرکتوری /var/www/html را در قالب یک فایل فشرده با پسوند .tar.gz ذخیره میکند.
برای بکاپ دیتابیس، ابتدا با استفاده از mysqldump فایل خروجی پایگاه داده را ایجاد کرده، سپس آن را فشردهسازی میکنید:
mysqldump -u root -p database_name > db.sql
gzip db.sql
این فرآیند، فایل SQL خروجی را با پسوند .gz ذخیره میکند که بهطور چشمگیری حجم آن را کاهش میدهد. توصیه میشود پیش از فشردهسازی، صحت فایلهای خروجی بررسی شود تا از ثبت نسخههای ناقص جلوگیری شود. همچنین برای اطمینان بیشتر، میتوان رمزنگاری فایل فشرده را نیز در نظر گرفت.
انتقال نسخههای بکاپ به Google Drive یا Amazon S3 با اسکریپت
ذخیرهسازی فایلهای بکاپ بر روی همان سرور، در برابر خطراتی نظیر خرابی سختافزار یا نفوذ امنیتی مصون نیست. برای افزایش ضریب اطمینان، میتوان از سرویسهای ابری مانند Google Drive یا Amazon S3 برای ذخیرهسازی نسخههای بکاپ استفاده کرد.
برای انتقال بکاپ به Google Drive، ابزار rclone گزینهای بسیار قدرتمند و چندمنظوره است که از بیش از ۵۰ سرویس ابری پشتیبانی میکند. پس از پیکربندی اولیه، دستور زیر برای انتقال فایل مورد استفاده قرار میگیرد:
rclone copy /path/to/backup.tar.gz gdrive:wordpress_backups
در صورتی که قصد استفاده از Amazon S3 را دارید، ابزار AWS CLI راهکار پیشنهادی است. پس از انجام پیکربندی اولیه، دستور زیر فایل را در باکت مورد نظر آپلود میکند:
aws s3 cp backup.tar.gz s3://your-bucket-name
پیشنهاد میشود پیش از ارسال، فایلهای بکاپ رمزنگاری شوند تا در صورت افشای لینک یا نفوذ، اطلاعات سایت محفوظ باقی بماند. همچنین، میتوان فرآیند انتقال را نیز در یک Cronjob جداگانه زمانبندی کرد تا بهصورت خودکار در زمان مشخصی انجام شود.
نحوه فشردهسازی فایلهای وردپرس و دیتابیس
برای کاهش حجم و افزایش سرعت انتقال بکاپ، فشردهسازی فایلها ضروریست. رایجترین ابزار برای این کار tar و gzip هستند. برای فایلهای وردپرس، میتوان از دستور زیر استفاده کرد:
tar -czf wp_files_$(date +%F).tar.gz /var/www/html
برای بکاپ دیتابیس، ابتدا mysqldump انجام شده و سپس فایل SQL ایجادشده فشرده میشود:
mysqldump -u root -p database_name > db.sql
gzip db.sql
این روش باعث کاهش چشمگیر حجم بکاپ میشود و فضای ذخیرهسازی را بهینه میکند. همچنین انتقال به فضای ابری یا هاست دیگر با سرعت بیشتری انجام خواهد شد. فشردهسازی باید پس از اطمینان از صحت فایلها انجام شود تا از بکاپهای ناقص جلوگیری شود.
ارسال بکاپ به Google Drive یا S3 با اسکریپت
برای حفاظت از بکاپها، نباید فقط روی همان سرور ذخیره شوند. میتوان با اسکریپت Bash، نسخههای بکاپ را به Google Drive یا Amazon S3 منتقل کرد. برای Google Drive، ابزار rclone پیشنهاد میشود که قابلیت اتصال به بیش از ۵۰ سرویس ابری را دارد. پس از کانفیگ اولیه، با دستور زیر بکاپ را انتقال میدهید:
rclone copy /path/to/backup.tar.gz gdrive:wordpress_backups
در Amazon S3 نیز با ابزار AWS CLI میتوان بکاپ را با دستور زیر آپلود کرد:
aws s3 cp backup.tar.gz s3://your-bucket-name
برای امنیت بیشتر، پیشنهاد میشود فایلها پیش از ارسال رمزنگاری شوند. همچنین میتوان انتقال فایلها را نیز در Cronjob زمانبندی کرد.
نحوه بکاپگیری با کنترلپنل cPanel
در cPanel، بکاپگیری بهصورت گرافیکی و ساده امکانپذیر است. پس از ورود به cPanel، به بخش Backup یا Backup Wizard بروید. در اینجا میتوانید Full Backup یا Partial Backup بگیرید. Full Backup شامل تمام فایلها، دیتابیس، ایمیلها و تنظیمات میشود.
برای وردپرس، بهتر است حداقل دو بخش را بکاپ بگیرید: Home Directory (فایلهای وردپرس) و MySQL Databases. فایل بکاپ معمولاً بهصورت فشرده ذخیره میشود و میتوانید آن را دانلود کرده یا به یک FTP دیگر ارسال کنید.
اگر cPanel از JetBackup پشتیبانی کند، میتوانید از امکانات بکاپ زمانبندیشده و بازگردانی یککلیک استفاده کنید. این روش برای کاربران غیرتکنیکال مناسبتر است. همیشه قبل از بهروزرسانی وردپرس، از این بخش بکاپ تهیه کنید.
آموزش بکاپگیری در DirectAdmin برای وردپرس
DirectAdmin نیز مثل cPanel قابلیت بکاپ دارد، ولی مسیر آن متفاوت است. پس از ورود به داشبورد، به بخش Create/Restore Backups بروید. در اینجا میتوانید مشخص کنید چه اجزایی از سایت را میخواهید بکاپ بگیرید: فایلها، دیتابیس، ایمیلها و تنظیمات DNS.
پس از اجرای دستور بکاپ، فایل .tar.gz در مسیر backups در پوشهی home کاربر ذخیره میشود. برای وردپرس، حتماً فایلهای public_html و دیتابیس سایتتان را تیک بزنید. این فایل را میتوانید از File Manager دانلود کرده یا از طریق FTP انتقال دهید.
برای بازیابی نیز از همان بخش میتوان Restore را اجرا کرد. توصیه میشود بعد از هر تغییر عمده در سایت (مثل تغییر قالب یا نصب پلاگین جدید)، یک بکاپ دستی از طریق DirectAdmin گرفته شود.
بازیابی کامل سایت از بکاپ در مواقع اضطراری
فرض کنیم سایت شما دچار اختلال شده؛ فایلها حذف یا هک شدهاند. اولین قدم، استفاده از بکاپ برای بازیابی سریع است. اگر از افزونههایی مثل UpdraftPlus استفاده کرده باشید، کافیست وارد پیشخوان وردپرس شوید، به بخش Restore بروید و بکاپ موردنظر را انتخاب کنید.
در صورت استفاده از بکاپ دستی یا از طریق cPanel/DirectAdmin، ابتدا باید تمام فایلهای خراب را پاک کرده و سپس فایل .zip یا .tar.gz بکاپ را آپلود کرده و از حالت فشرده خارج کنید. در مرحله بعد، از طریق phpMyAdmin دیتابیس را درونریزی کنید.
اگر از SFTP یا SSH استفاده میکنید، میتوانید فایلها را با دستور scp یا rsync انتقال داده و با mysql دیتابیس را بازیابی کنید. در صورت هک شدن سایت، بهتر است فایلهای اصلی وردپرس را از منبع رسمی جایگزین کرده و فقط wp-content و wp-config.php را بازیابی کنید.
ذخیره امن بکاپ در مسیر خارج از public_html
یکی از اشتباهات رایج کاربران، ذخیره فایلهای بکاپ داخل public_html است؛ یعنی همان جایی که مرورگر و کاربران به آن دسترسی دارند. این کار میتواند باعث افشای اطلاعات، دانلود ناخواسته توسط رباتها، یا حتی هک شود.
برای حفظ امنیت، بکاپها را در مسیرهایی مثل /home/user/backups ذخیره کنید که در وبسرور در دسترس نیست. در VPS یا هاستهایی که SSH دارند، مسیرهای امن بیشتری در دسترس است و حتی میتوانید دسترسی را فقط برای کاربر root تنظیم کنید.
همچنین با استفاده از فایل .htaccess یا تنظیمات سرور، میتوان از دسترسی به فایلهای با پسوند .sql، .tar.gz یا .zip جلوگیری کرد. در هاست اشتراکی نیز، بهتر است فایل را بلافاصله پس از ساخت دانلود کرده و از روی سرور حذف کنید.
رمزنگاری بکاپ برای افزایش امنیت
یکی از راههای مهم برای جلوگیری از افشای اطلاعات، رمزنگاری فایلهای بکاپ است. بدون این کار، اگر فایل بکاپ بهدست افراد غیرمجاز بیفتد، تمام دیتابیس، پسوردها و ساختار سایت شما لو میرود. برای رمزنگاری در لینوکس، میتوان از ابزارهایی مثل gpg یا openssl استفاده کرد.
مثلاً برای رمزنگاری یک بکاپ با GPG:
gpg -c backup.tar.gz
و برای بازگشایی:
gpg backup.tar.gz.gpg
اگر از فضای ابری برای ذخیره استفاده میکنید (مثل Google Drive یا Dropbox)، رمزنگاری فایل قبل از آپلود اکیداً توصیه میشود. همچنین برای امنیت بیشتر، رمز عبور فایل را بهصورت جداگانه و آفلاین ذخیره کنید. افزونههایی مثل BlogVault Pro یا JetBackup در نسخههای پیشرفته خود امکان رمزنگاری بکاپ را نیز دارند.
بکاپ افزایشی (Incremental Backup) چیست؟
بکاپ کامل هر بار از ابتدا حجم زیادی تولید میکند، بهویژه در سایتهای بزرگ. راهحل حرفهایتر استفاده از بکاپ افزایشی (Incremental Backup) است. در این روش، در اولین بار یک بکاپ کامل گرفته میشود و در دفعات بعد فقط تغییرات جدید ذخیره میشوند. این کار باعث کاهش حجم، مصرف CPU و افزایش سرعت بکاپ میشود.
افزونههایی مانند UpdraftPlus Premium، BlogVault یا WP Time Capsule از این روش پشتیبانی میکنند. بکاپ افزایشی، برای سایتهایی که محتوای متغیر روزانه دارند (مثل فروشگاهها یا مجلات) بهترین گزینه است. همچنین در صورت نیاز به بازگردانی، میتوان نسخهای خاص از تاریخ موردنظر را بازیابی کرد.
ارسال هشدار ایمیل در صورت شکست بکاپ
یکی از خطرات بکاپگیری خودکار این است که ممکن است بکاپ ناموفق باشد و شما متوجه نشوید. برای جلوگیری از این وضعیت، باید هشدار ایمیلی در صورت موفق نبودن فرآیند تنظیم شود. در اسکریپتهای Bash میتوان از دستور mail یا sendmail برای ارسال ایمیل استفاده کرد:
if [ $? -ne 0 ]; then
echo “Backup failed!” | mail -s “Backup Alert” [email protected]
fi
برخی افزونههای بکاپگیری وردپرس نیز این قابلیت را دارند؛ بهخصوص WPvivid Pro و UpdraftPlus، که بهصورت خودکار وضعیت موفقیت یا شکست را به ایمیل مدیر سایت گزارش میدهند. این موضوع برای سایتهای حساس یک لایه امنیتی اضافه محسوب میشود.
نظارت خودکار بر سالم بودن فایل بکاپ
داشتن فایل بکاپ بهتنهایی کافی نیست—ممکن است فایل ناقص یا خراب باشد. بهترین روش، بررسی خودکار صحت فایل (integrity check) بعد از تولید آن است. در لینوکس میتوان از دستور md5sum یا sha256sum برای ساخت و بررسی هش استفاده کرد:
md5sum backup.tar.gz > backup.tar.gz.md5
و بعداً بررسی:
md5sum -c backup.tar.gz.md5
اگر هش مطابقت نداشت، یعنی فایل بکاپ خراب است و باید دوباره گرفته شود. برخی ابزارهای پیشرفته مثل rclone نیز هنگام ارسال فایل به فضای ابری، خودکار بررسی هش انجام میدهند. افزونههای حرفهای وردپرس هم گاهی قابلیت بررسی یکپارچگی فایل دارند، مخصوصاً در هنگام بازگردانی.
رایجترین اشتباهات در فرآیند بکاپگیری از وردپرس
اگرچه داشتن فرآیند بکاپ منظم گامی بزرگ در افزایش پایداری وبسایت است، اما اشتباهاتی متداول وجود دارد که باعث میشود بکاپگیری عملاً بیاثر یا ناکارآمد باشد. نخستین اشتباه، ذخیره فایل بکاپ در همان سروری است که سایت اصلی نیز روی آن قرار دارد. این کار در صورت هک، خرابی هارد یا نفوذ باجافزار، میتواند منجر به از دست رفتن همزمان دادهها و بکاپ شود. راهحل، ذخیره نسخههای بکاپ در فضای ابری یا سرور ثانویه است.
اشتباه دوم، نبود فرآیند بازیابی تستشده است. بسیاری از مدیران سایت تصور میکنند فایل بکاپ کافی است، اما تا زمانی که آن فایل روی یک محیط آزمایشی ریاستور نشود، نمیتوان از صحت عملکرد آن مطمئن بود. در موارد زیادی، فایل بکاپ آسیبدیده، ناقص یا رمزنگاریشدهای که رمز آن فراموش شده، در مواقع بحران عملاً بلااستفاده است.
از دیگر اشتباهات رایج میتوان به استفاده از افزونههای غیراصلی یا منسوخشده اشاره کرد که ممکن است بکاپهای ناقص یا ناسازگار تولید کنند. همچنین برخی سایتها فقط از دیتابیس یا فقط از فایلها بکاپ میگیرند، که در هنگام بازیابی، سایت بهطور کامل بازسازی نخواهد شد. وابستگی به یک روش یا ابزار واحد، بدون مانیتورینگ نتایج اجرای بکاپ، نیز از اشتباهات حیاتی محسوب میشود که در صورت شکست فرآیند بکاپگیری، کاربر تا زمان نیاز متوجه آن نخواهد شد.
ترکیب افزونه و اسکریپت: راهکاری حرفهای برای پایداری بیشتر
اگر بخواهیم یک سیستم بکاپگیری مطمئن و چندلایه برای وردپرس طراحی کنیم، بهترین راهکار، ترکیب هوشمند افزونهها و اسکریپتها است. افزونههای بکاپگیری وردپرس مانند UpdraftPlus یا WPvivid، گزینههایی ایدهآل برای کاربران غیرتخصصی هستند که میخواهند از داخل پیشخوان وردپرس فرآیند بکاپ را مدیریت کنند. این ابزارها رابط کاربری ساده، تنظیمات گرافیکی و اتصال به فضای ابری را فراهم میکنند.
در مقابل، اسکریپتهای Bash مستقل از وردپرس عمل میکنند و حتی اگر سایت بهطور کامل از دسترس خارج شده باشد، از طریق خط فرمان سرور قابل اجرا هستند. این ویژگی برای سایتهای حساس که نمیتوانند به سیستم مدیریت محتوا وابسته باشند، بسیار مهم است. با استفاده از Cronjob، این اسکریپتها در بازههای مشخص و بدون دخالت کاربر اجرا میشوند.
یک روش حرفهای، بکاپگیری از دیتابیس با افزونه وردپرس و بکاپ فایلها با اسکریپت Bash است. همچنین میتوان محل ذخیرهسازی متفاوت برای هر یک تعریف کرد: مثلاً نگهداری فایلهای بکاپ افزونه در Google Drive و ارسال خروجی اسکریپت به Amazon S3. این ساختار افزایش پایداری، تنوع در بازیابی، و کاهش ریسک از دست رفتن اطلاعات را به دنبال دارد.
نتیجه گیری
بکاپگیری منظم، بیمه سایت وردپرسی شما در برابر حوادث غیرمنتظره است. چه از روش دستی، چه از بکاپهای هاستینگ وبرمز و چه از افزونهها استفاده میکنید، مطمئن شوید که همیشه یک نسخه پشتیبان سالم و در دسترس از سایت خود دارید. به یاد داشته باشید که امنیت وردپرس تنها پیشگیری نیست، بلکه شامل آمادگی برای بازیابی پس از حادثه نیز میشود. خدمات پشتیبانی تخصصی وردپرس میتواند در تنظیم و مدیریت استراتژی بکاپ به شما کمک کند.
نداشتن بکاپ یا فضای ذخیرهسازی از راه دور مشکلی ایجاد نمیکند، اما مطمئناً احتمال امنیت پشتیبانگیری شما را افزایش میدهد، زیرا میتوانید نسخه پشتیبان خود را در مکانهای مختلف ذخیره کنید. بنابراین در نهایت از هر وسیله ای که برای ایجاد پشتیبان استفاده میکنید، مطمئن شوید که آن را انجام میدهید. ممکن است هرگز نیاز نداشته باشید، اما اگر مشکلی پیش بیاید، متوجه خواهید شد که داشتن بک آپ (Back-Up) چقدر مهم است.
دیدگاهتان را بنویسید