دامنه سطح بالا یا tld چیست؛ انواع و نحوه کار آن 

در صورت داشتن وب‌سایت، حتما به دفعات واژه دامنه سطح بالا را شنیده و از خود پرسیده‌اید که tld چیست؟ به عنوان صاحب وب‌سایت، مطمئناً می‌دانید که انتخاب نام دامنه مناسب، برای برند تجاری آنلاین شما بسیار مهم است. اما آیا می‌دانید نام دامنه عناصر ساختاری  مختلفی دارد؟ در این مقاله به شما خواهیم گفت tld چیست و در ادامه با انواع و نحوه کار آن‌ها آشنا خواهیم شد.

دامنه سطح بالا چیست؟

همانطور که پیشتر اشاره شد، ممکن است در هنگام خرید هاست و دامین و یا خرید سرور مجازی، با عبارت Tld برخورده کرده باشید. TLD اختصاری است که برای دامنه سطح بالا (top-level domain) استفاده می‌شود. (برای اطلاعات بیشتر به مقاله دامنه چیست، مراجعه نمایید)

TLD در واقع آخرین بخش از نام دامنه پس از نقطه (Dot) نهایی است و همچنین به عنوان پسوند دامنه نیز شناخته شده می‌شود. یک مثال واضح از TDL در دامنه webramz.com، عبارات com است که به عنوان TLD شناخته می‌شود.

آیکان رسماً سه نوع TLD را به رسمیت می‌شناسد که در ادامه آن‌ها را توضیح خواهیم داد.

همچنین در نظر داشته باشید که در هنگام خرید دامنه ir نیز می‌توانید از میان TLD‌های مختلف انتخاب نمایید که به عنوان دامنه‌های سطح بالای کشور ایران شناخته می‌شوند. همچنین در صورت نیاز به انتقال دامنه و تمدید دامنه و نیز تعریف DNS و یا DDNS نیز باید با در نظر گرفتن نوع دامنه اقدامات لازم را انجام دهید. (برای اطلاعات بیشتر مقاله‌های DNS چیست و DDNS چیست را مطالعه کنید)

همچنین از طرفی قیمت دامنه برای پسوند‌های مختلف نیز تفاوت داشته و حتی برخی پسوندها نیاز به شرایط و ضوابط خاصی برای ثبت دارند.

انواع دامنه سطح بالا

آیکان براساس نوع کاربرد، هدف، نوع مالکیت و موقعیت جغرافیایی وب‌سایت‌ها، TLD را به چهار دسته اصلی طبقه‌بندی می‌کند. در ادامه هر یک از آن‌ها را توضیح خواهیم داد.

 دامنه‌های سطح بالا عمومی: gTLD

gTLD مختصر شده عبارت Generic Top-level Domains بوده و متداول‌ترین نوع دامنه‌ای است که به طیف‌های مختلف کاربران اجازه ثبت را می‌دهد. معروفترین نمونه‌های این نوع دامنه سطح بالا عبارتند از:

.com –  مخفف commercial بوده و برای سایت‌های تجاری کاربرد دارد، البته امروزه انواع سایتها امکان ثبت پسوند com را دارند.

.org –  این پسوند مخفف organization بوده و بیشتر برای سازمان‌های دولتی و خصوصی به کار می رود.

.net –  مخفف network بوده و عموما برای شبکه‌های کامپیوتری و سخت افزاری به کار می‌رود.

.xyz –  برای استفاده عمومی‌به کار میرود و طیف وسیعی از وب سایت‌ها را شامل میشود.

.name –  عموما برای سایتهای شامل نام افراد و نام سازمانها و شرکتها به کار می‌رود.

.biz –  مخفف business بوده و عموما برای کسب‌و‌کارها و تجارت‌های آنلاین به کار می‌رود.

.info –  مخفف Information بوده و عموما برای سیستم عامل‌های اطلاعاتی به کار می‌رود.

همچنین علاوه بر این موارد، gTLD‌هایی وجود دارد که محدود به کاربران خاصی است: دامنه‌های سطح بالای حمایت شده (sponsored top-level domains) نامیده می‌شوند. 

دامنه‌های سطح بالا حمایت شده: sTLD

sTLD و یا Sponsored Top-level Domains  نوعی دامنه عمومی ‌سطح بالا است که توسط سازمان‌های خصوصی ارائه می‌شود. کاربرانی که می‌خواهند سایت خود را تحت این نوع دامنه‌ها ثبت کنند باید از قوانین خاصی پیروی کنند.

برخی از نمونه‌های sTLD عبارتند از:

gov –   مخفف government بوده و عموما برای سایت‌های دولتی ایالات متحده به کار می‌رود.

edu –  مخفف education بوده و عموما برای موسسات آموزشی به کار می‌رود.

int –  عموما برای سازمان‌های بین المللی مرتبط با معاهدات به کار می‌رود.

mil –  مخفف military بوده و عموما برای ارتش ایالات متحده به کار می‌رود.

mobi –  مخفف mobile بوده و عموما برای وب سایت‌های ارائه دهنده محصولات و خدمات موبایل به کار میر‌ود.

 – jobs برای شرکت‌ها یا سازمان‌های حقوقی به کار می‌رود.

tel –   عموما برای وب سایت‌های خدمات ارتباطات اینترنتی به کار می‌ر‌ود.

post –   عموما برای سایت‌های خدمات پستی به کار می‌رود.

asia –   عموما برای وب سایت‌های مستقر در منطقه جغرافیایی آسیا و اقیانوسیه به کار می‌رود.

دامنه‌های سطح بالا کد کشور: ccTLD

TLD کد کشور و یا Country Code Top-level Domains به کد ISO محل جغرافیایی یا سرزمین خاصی اشاره می‌کند. کد ISO یک کد دو حرفی است که نام مناطق خاصی را نشان می‌دهد. این نوع پسوند دامنه برای سایت‌هایی که می‌خواهند در کشور (های) خاصی خدمات یا محصولات خود را ارائه دهند، مفید می‌باشد.

نمونه‌های متداول این نوع TLD عبارتند از:

.es –  اسپانیا

.ru –  روسیه

.us –  ایالات متحده

.ca –  کانادا

.nl –  هلند

.de –  آلمان

.fr –  فرانسه

.ir –  ایران

.ch –  سوئیس

.jp –  ژاپن

.cn –  چین

.br –  برزیل

.id –  اندونزی

دامنه سطح بالا زیرساخت (Infrastructure Top-Level Domain)

تنها پسوند دامنه سطح بالای موجود از نوع زیرساخت ARPA است. این پسوند مخفف Address and Routing Parameter Area است و توسط IANA برای IETF یا گروه ویژه مهندسی اینترنت رزرو شده است. بنابراین، فقط برای مسائل زیرساخت‌های فنی استفاده می‌شود.

همچنین علاوه بر مثال‌های دامنه‌های  TLD که در بالا ذکر شد، لیست کاملی از TLD‌ها در وب‌سایت IANA’s (اداره اختصاص‌داده شده اعداد) موجود است.

متداول‌ترین پسوندهای دامنه tld کدام است

انتخاب پسوند دامنه قابل شناسایی می‌تواند به برند تجاری آنلاین شما کمک کند. در اینجا پنج پسوند رایج دامنه را معرفی خواهیم نمود. توجه داشته باشید که برای یک وب‌سایت خاص، امکان ثبت‌نام دامنه با پسوند‌های مختلف می‌باشد. بدین معنا که شما می‌توانید سایت webramz.ir و webramz.com را تواما در کنار هم داشته باشید.

پسوند دامنه‌ای که انتخاب می‌کنید بسیار مهمتر از آن چیزی است که فکر می‌کنید یا هویت سایت شما را مشخص نموده و به کاربر اطلاع می‌دهد که محتوای سایت شما در چه موردی می‌باشد.

متداول‌ترین پسوند‌هایی که می‌توانید برای سایت خود انتخاب نمایید به شرح زیر می‌باشند:

• .com: پسوند دات کام محبوب‌ترین دامنه سطح بالا (TLD) می‌باشد. این پسوند در ابتدا برای تعیین مشاغل تجاری استفاده می‌شد، اما اکنون صرف نظر از محتوای سایت، پسوند .com، به عنوان پسوند رایج و اصلی دامنه تبدیل شده است. هنگام تصمیم‌گیری در مورد پسوند دامنه، تقریباً در هر شرایطی، در صورت موجود بودن .com برای دامنه مورد نظر، بهتر است آن را در نظر بگیرید.

• .net: مشابه com.، پسوند .net نیز برای عموم قابل استفاده می‌باشد. این پسوند در ابتدا برای ارائه‌دهندگان خدمات یا شبکه‌های اینترنتی در نظر گرفته شده بود، اما اکنون به یک جایگزین عالی برای پسوند دات‌کام، تبدیل شده است. net. ممکن است گزینه خوبی برای شرکت‌های مبتنی بر فناوری یا برنامه نیز باشد چرا که شامل عنوان شبکه و فناوری است.

• .org: امروزه ثبت پسوند .org برای هر شخص یا نهادی آزاد است، اگرچه در ابندا این پسوند به عنوان پسوند سازمان‌های غیر انتفاعی طراحی شده بود، اما امروزه صرف‌نظر از محتوای سایت، برای هر سازمان یا شخص حقیقی و حقوقی نیز قابل استفاده می‌باشد. این پسوند، یک گزینه محبوب برای بسیاری از سازمان‌های غیر دولتی، سازمان‌های غیرانتفاعی، سیاست‌مداران و احزاب سیاسی و جوامع آنلاین می‌باشد.

• .co: پسوند co.، نیز یکی دیگر از ۵ پسوند رایج دامنه‌ها می‌باشد. پسوند co. گزینه جالبی است که در ابتدا کد کشور مربوط به کلمبیا را تعیین می‌کرد، اما امروزه به یک گزینه محبوب برای دامنه‌های جهانی تبدیل شده است. درحال حاضر، co TLD. مخفف اختصاری معروف برای شرکت‌ها (company)، یا مشاغل تجاری (corporations or commercial) در نظر گرفته می‌شود. این مشابهت باعث شده است که بسیاری از مشاغل آینده نگر، برندهای آنلاین خود را بر اساس پسوند co. بسازند.
• .ir: .IR پسوند دامنه سطح بالا کد کشور (ccTLD)  و مختص کشور ایران است. ir دامنه سطح بالا کد کشور ما و توسط موسسه تحقیقات علوم بنیادی (NIC.ir) اداره می‌شود. پس از پسوند دامنه .com، ثبت این پسوند برای عموم شرکت‌ها، اشخاص حقیقی و حقوقی داخل ایران بسیار رایج می‌باشد.

هدف از داشتن دامنه‌های tld مختلف چیست

از آنجا که دامنه‌های سطح بالا بر اساس محتوای وب سایت‌ها، هدف و یا موقعیت جغرافیایی طبقه بندی می‌شوند، می‌توان از آنها برای شناسایی وب سایت‌ها، حتی بدون دیدن محتوای آنها، نیز استفاده کرد. به عنوان مثال، یک نگاه کلی به نام دامنه‌ای با پسوند edu.، نشان می‌دهد که از وب سایت مربوطه برای اهداف آموزشی استفاده می‌شود یا متعلق به موسسات آموزشی است.

نکته ای که باید به آن توجه شود این است که می‌توانید از چندین وب‌سایت با یک نام مشترک اما با پسوندهای مختلف استفاده نمایید. بنابراین، ممکن است سایتی با نام webramz.com  با  webramz.edu  یکسان نباشد.

کلام آخر

همانطور که پیشتر بیان شد، یک دامنه سطح بالا یا TLD در واقع همان پسوند دامنه شما است. TLD می‌تواند به کاربران در شناسایی هدف سایت شما و حتی موقعیت جغرافیایی آن کمک کند.

چهار دسته بندی اصلی برای TLD وجود دارد که توسط ICANN معرفی شده‌اند و هر یک از دسته‌بندی‌ها بر اساس محتوای وب‌سایت‌ها، تعریف می‌شوند. انواع دامنه‌های سطح بالا عبارتند از:

• دامنه‌های سطح بالا عمومی‌(gTLD)
• دامنه‌های سطح بالا (sTLD)
• دامنه‌های سطح بالا کد کشور (ccTLD)
• زیرساخت سطح بالا (ARPA)

توجه داشته باشید که این نکته بسیار مهم است که هنگام خرید دامنه و راه‌اندازی سایت خود، بدانید TLD چیست و متناسب با محتوای سایت خود، مناسب‌ترین پسوند را انتخاب کنید. همچنین همکاران متخصص وب‌رمز آماده هستند تا در صورت نیاز به هرگونه مشاوره و راهنمایی، تجربیات خود را با شما به اشتراک گذاشته و شما را در انتخاب نام و پسوند متناسب با محتوای کسب‌و‌کار خود، راهنمایی نمایند.